TOShKENT, 4-iyul — Sputnik. Jahon iqtisodiyoti haqiqiy moddiy boyliklar emas moliya iqtisodiyotiga aylanib bormoqda. Oxirgi yillarda Davosda, Sankt-Peterburgda va Ostonada bo‘lib o‘tgan forumlarda ana shu muammo haqida so‘z yuritilmoqda, deydi iqtisodchi olim Xanon Barabaner.
Bu juda jiddiy masala. Dunyo moliya-iqtisodiy tizimini qayta ko‘rib chiquvchi jiddiy chora kerak. Moliya tizimi allaqanday qog‘ozlarga emas, haqiqiy boyliklarga bog‘langan bo‘lishi kerak.
Aslini olganda, bugun dunyo valyutasi bu – dollar, lekin u mutlaq hech narsa bilan qoplanmagan. Oltin bilan ta’minlash to‘xtatilganidan keyin dollar o‘z qimmatini yo‘qotgan. Uni Federal Rezerv fondi nomli xususiy firma bosib chiqaradi.
Oddiy qilib tushuntirganda bunday, agar sizning uyingiz bo‘lsa – u haqiqiy boylik. Agar sizning pulingiz bo‘lsa – u har soniyada o‘z qiymatini yo‘qotib, oddiy qog‘ozga aylanib qolishi mumkin.
Bugun dunyoning yetakchi mamlkatlari yangi rezerv valyuta kerakligi haqida gapirmoqda. Yangi valyuta 6-7 mamlakatning valyutalaridan tuzilgan valyutalar savatidan iborat bo‘lishi kerak. Masalan Shveysariya, Germaniya, Buyuk Britaniya, Rossiya va ho kazo.
Aslida, hozir dunyoda haqiqiy va soxta boyliklar orasida keng ko‘lamli, kuchli kurash ketmoqda.
Xanon Zelikovich Barabaner 1933-yilda Leningradda tug‘ilgan. Iqtisod va boshqarish instituti rektori, Tallin faxrli fuqarosi, 200 dan ortiq ilmiy ishlar muallifi. Bir necha nufuzli xalqaro unvonlar sovrindori. Yevropa, Rossiya, Boltiqbo‘yi va Qozog‘iston uninversitetlarining faxrli professori.